مصرف روزافزون کاغذ در کشور تخریب جنگلها، فرسایش خاک، آلودگی هوا و هزاران اثر مخرب بر محیط زیست دارد.
اگر همه افراد جامعه به ویژه کارکنان ادارات و سازمانها، دانشجویان، دانشآموزان و کسانی که بیشتر با کاغذ در ارتباط هستند هر کدام به سهم خود در مصرف کاغذ صرفهجویی کنند هر سال بیش از میلیونها تن در مصرف کاغذ صرفهجویی میشود و این یعنی نجات دادن میلیونها درخت.
بدون شک صرفهجویی و پرهیز از اسراف در هر حوزه و توسط هر شخص و یا مسئولی میتواند بسیاری از مشکلات اقتصادی را کاهش دهد. به عبارت دیگر کلید پیشرفت اقتصادی جوامع امروزی در مصرف بهینه و پرهیز از اسراف و تبذیر است. صرفهجویی یعنی آن چیزی را که قابل استفاده است و میتوانیم از آن استفاده کنیم دور نریزیم. نسبت به امکانات با هوس رفتار نکنیم، دائما چیزهای ماندگار را نو کردن و چیزهای ضایع نشدنی را دور ریختن روش درستی نیست.
یکی از مهمترین راههای صرفهجویی و جلوگیری از اسراف و تبذیر صرفهجویی در مصرف کاغذ است. مصرف قابل توجه کاغذ در کشور نه تنها موجب تخریب محیط زیست، از میان رفتن جنگلها، فرسایش خاک و آلودگی هوا در کشور میشود بلکه برای تامین بخشی از نیازهای مصرفی به واردات کاغذ هم نیاز است که این مسئله نیز یعنی خروج ارز از کشور، لذا ترویج مصرف صحیح کاغذ دور از انتظار نیست.
یکی از مؤثرترین راهها برای نجات درختان و جانی دوباره بخشیدن به کالبد درختان در خدمت گرفتن فناوری اطلاعات و انجام امور دولتی با به کار گرفتن اینترنت و استفاده از دولت الکترونیک است. سازمانها و نهادهای دولتی و بانکها به خاطر استفاده مکرر و پرتعداد از کاغذ و نامهنگاری و کاغذبازیهای متعدد اداری، همیشه یکی از پرمصرفترین حوزههای مصرف کاغذ محسوب میشوند اما به کارگیری فضای اینترنتی و دولت الکترونیک راه موثری برای نجات درختان است.
یکی از مهمترین اقداماتی که سازمانها و نهادهای مختلف بخش دولتی و خصوصی میتوانند برای کمک به محیط زیست و جلوگیری از قطع درختان داشته باشند، جایگزین کردن نامهنگاری سنتی در ادارهها، بانکها و مدارس با تجهیزات الکترونیکی و راهاندازی اتوماسیون اداری به جای کاغذبازی و پاس دادن ارباب رجوع از این اتاق به آن اتاق است.
خواندن نسخه الکترونیکی کتاب و نشریات نیز یکی از راههای جلوگیری از مصرف کاغذ است و برای این منظور باید آموزش لازم به مردم داده شود تا از مصرف کاغذ جلوگیری کنند و به طور مستقیم در حفاظت از جنگلها سهیم باشند.
بسیاری از مجلات و نشریات در دنیای امروزی انتشار نسخه کاغذی خود را متوقف کرده و به دنیای دیجیتال پا گذاشتهاند. بسیاری از این نشریات روی آخرین جلد چاپ شده خود عبارت آخرین نسخه چاپی را گذاشته و اعلام کردند که دیگر به صورت چاپی منتشر نخواهند شد بلکه به صورت نسخههای الکترونیکی منتشر خواهند شد و جالب اینجاست که بسیاری از این مجلات و هفتهنامهها سابقه انتشار ۷۰-۶۰ ساله داشتهاند.
سوال دیگری که در اینجا پیش می آید این است که چاپ سنتی این حجم زیاد پایان نامه که در نهایت تبدیل به زباله می شود در عصر الکترونیک چه ضرورتی دارد؟
همه ما بدون تردید با نام صحافی کتاب یا صحافی پایان نامه یکبار برخورد کرده ایم. باید بگوییم یکی از مهم ترین بخش هایی که در مرحله چاپ باید به آن توجه شود صحافی است. آخرین مرحله تولید هر کتاب، مجله، بولتن و… صحافی آن است. زمانی که یک پایان نامه به چاپ می رسد بدون شک بعد از گذشت مدت زمانی نه چندان طولانی به یک کاغذ باطله تبدیل می شود این در حالیست که در عصر الکترونیک که همه افراد در فضای مجازی فعالیت داشته و اطلاعات مورد نیاز خود را جست و جو می کنند، نیازی به هزینه کردن برای چنین کاری و صرف حجم بسیار زیاد کاغذ اصلا عقلانی به نظر نمی رسد. چراکه بعد از گذشت مدت کوتاهی پایان نامه های کاغذی در گوشه ای افتاده و خاک می خورند.
در هر حال، همه ما میتوانیم حامی محیط زیست باشیم و با پیروی از الگوهای صرفهجویی و اصلاح الگوی مصرف هم به بهبود محیط زیست کمک کنیم و الگویی برای فرزندان و نسلهای بعد باشیم. کافی است قبل از اینکه کاغذهای مصرفی خود را به سطل زباله بیندازیم دوباره نگاهی به آن داشته باشیم و ببینیم که کاملا از آن استفاده بهینه داشتهایم؟ یا ببینیم به جای استفاده از کاغذ از چه راه دیگری میتوانستیم پیام خود را به دیگری انتقال دهیم.
بنابراین آیا وقت آن نرسیده که با بهرهگیری از فناوری و دانش روز به سمت استفاده بهینه از کاغذ برویم و از تخریب محیط زیست جلوگیری کنیم؟
در ادامه ۱۵ نکته حیرت انگیز در مورد مصرف و صرفه جویی کاغذ توسط افراد و سازمان ها ارائه شده است. خواندن فقط همین چند نکته کافی است که هر انسانی را در هر موقعیت شغلی یا شخصی که در آن قرار دارد به آن فکر وا دارد که کمتر و بهینه تر کاغذ های اطرافش را مصرف کند فقط با ۱۰% درصد کاهش مصرف کاغذ در هر فرد می تواند میلیون ها درخت را از قطع شدن نجات داد ، درختانی که حیات و نفس ما و زمین را تامین می کنند.
صرفه جویی در مصرف کاغذ
* بنابر آمار، هر سال برای تامین کاغذ اداری، بیش از ۳۵۰ میلیون درخت قطع میشود.
* از کاغذ هایی که هر سال دور ریخته میشود، می توان دیواری به بلندی سه متر و نیم از شهر تهران تا پاریس کشید.
* دور ریختن هر تن کاغذ ،یک متر مربع از فضای دفن زباله را اشغال میکند.
* حدود ۷۰% از زباله های اداری کاغذ قابل بازیافت است.
* برای تولید هر کیلوگرم کاغذ، حدود ۳۰۰ لیتر آب مصرف می شود. یک برگ کاغذ A۴ (۸۰ gr) برابر ۵ گرم می باشد.
* مصرف کاغذ در ایران ۲۲ تا ۲۵ کیلوگرم به ازای هر نفر می باشد.
* تولید هر برگ کاغذ، حدود ۱.۳۵ گرم آلودگی ایجاد می شود.
* انسان، در هر ۲ ثانیه، معادل یک زمین فوتبال از جنگل های جهان را تخریب می کند.
* حدود ٪۳۳ زباله های شهری و ٪۲۵ زباله های روی سطح زمین مربوط به کاغذ است.
* برای تولید هر برگ کاغذ، حدود ۱۵ وات ساعت انرژی و برای چاپ، هم انرژی جداگانه ای مصرف می شود.
* هر درخت اکسیژن کافی برای تنفس ۳ نفر را تأمین می کند.
* اگر همه ی کارکنان در آمریکا فقط ۵% در مصرف کاغذ صرفه جویی کنند، هر سال بیش از یک میلیون تن در مصرف کاغذ صرفه جویی می شود و این یعنی نجات دادن حدود ۱۷ میلیون درخت.
* بنابر آمار موسسه ی راکی مانتین، برای بکار افتادن تمام دستگاههای فکس در آمریکا، انرژی معادل ۷۰ هزار تن زغال سنگ لازم است.
* به ازاری هر ۸۳۳۳ برگ کاغد A۴ یک درخت ۱۲.۲۰ متر قطع می شود.
* تنها ۴ تن چوب از ۲۴ درخت میتوانند به دست بیاید.
منبع : زیست آنلاین